التعادل و الترجیح ویلیه الاجتهاد و التقلید

کتاب «التعادل و الترجیح – الاجتهاد و التقلید» تألیف حضرت امام خمینی (س) توسط «انتشارات عروج» به چاپ رسیده است.

التعادل و الترجيح ويليه الاجتهاد و التقليد، مشتمل بر دو رساله از آثار امام خمينى(ره) در علم اصول فقه است. تأليف رساله «التعادل و الترجيح» در جمادى‌الاولى سال 1370ق، در شهر قم به اتمام رسيد ‎و پاک‌نويس آن در 23 رمضان همان سال پایان يافت. اين رساله حاصل دوره اول تدريس اصول فقه ايشان بود و تعليقات در دوره دوم به آن اضافه گرديد.

اين كتاب اولین بار در ضمن كتاب «الرسائل» با اهتمام و حاشيه آيت‌الله شيخ مجتبى تهرانى (از شاگردان امام(ره)) توسط مؤسسه اسماعيليان در سال 1385ق، به چاپ رسيد. اين اثر در سال 1417ق1375/ش، با مقدمه و پاورقى‌هاى مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) منتشر گرديد .

سپس در سال 1434ق1392/ش، توسط همين مؤسسه به‌عنوان جلد ششم موسوعه امام خمينى(ره) عرضه شد. از آنجا كه كتاب‌شناسى طبع قديم مؤسسه (1417ق) موجود است، در اين نوشتار، مطالبى درباره تفاوت دو طبع از كتاب ارائه مى‌شود.

در ابتداى طبع قديم رساله تعادل و ترجيح، مقدمه نسبتاً مفصلى در توضيح ريشه‌هاى اختلاف ادله، جمع عرفى و مرجحات منصوصه و غير منصوصه آمده است كه در طبع جديد حذف و تنها به مقدمه‌اى در توضيح دو رساله و شيوه تحقيق كتاب بسنده شده است. در ابتداى طبع قديم كتاب اجتهاد و تقليد هم مقدمه‌اى در ضمن دو مسئله آمده كه در طبع جديد به همان مقدمه ابتداى كتاب بسنده شده است.

برخى آدرس‌هاى پاورقى‌هاى كتاب در طبع جديد تكميل شده است؛ مثلاً در طبع دوم كتاب تعادل و ترجيح در امر دوم از مقصد دوم، به آدرس اشكال محقق حائرى در «درر الفوائد» اشاره نشده. اما در طبع جديد. ذكر شده است؛ يا اينكه آدرس متن مقبوله يا مرفوعه كه پيش از آن آمده برای مراجعه محققین ذكر شده. كه البته در طبع قديم ذكر نشده است .

فهارس آيات، احاديث، اسامى معصومين، اعلام، اماكن، اسامى كتب، مصادر و موضوعات در انتهاى هر رساله جداگانه آمده است كه تفاوت چندانى با فهارس طبع‌هاى قديم رساله‌ها ندارد.