شرح چهل حدیث کتابی اخلاقی، عرفانی و اعتقادی به زبان فارسی که امام خمینی نگارش آن را در سال ۱۳۱۷ ش به پایان رساند. در این اثر بسیاری از مسائل اخلاقی مانند اخلاص، ریا، توکل، حسادت، عجب، توبه، خوف و رجا و صبر، برخی از مسائل اعتقادی مانند جبر و اختیار و معاد و برخی از مسائل عرفانی مانند لقاء الله بر اساس ۴۰ حدیث از احادیث کافی مطرح و شرح شده‌است.
مطالب کتاب شرح چهل حدیث را امام خمینی نخست در مدرسه فیضیه و مدرسه ملاصادق قم برای شاگردانش مطرح و بعد آن دروس را به صورت کتابی به زبان فارسی تنظیم کرد. چنانکه نویسنده تصریح کرده است، نگارش کتاب «شرح چهل حدیث»، چهارم محرم ۱۳۵۸ق (۵ اسفند ۱۳۱۷ش) به پایان رسانده است.
۳۳ حدیث از احادیث کتاب، در باب اخلاق، و هفت حدیث دیگر، درباره اعتقادات و معارف است. امام خمینی در این کتاب ابتدا متن حدیث را نقل می‌کند، سپس ترجمه فارسی را می‌نگارد و پس از آن، کلمه‌های اصلی حدیث را شرح و معنا می‌کند و در نهایت، به شرح و توضیح متن حدیث می‌پردازد. استفاده از آیات قرآن کریم برای توضیح بهتر نیز در متن شرح چهل حدیث امام خمینی دیده می‌شود. وی همچنین پاره‌ای از سخنان استاد خود محمدعلی شاه‌آبادی را نیز در موضوعات مختلف نقل کرده است.
منبع اصلی کتاب چهل حدیث امام خمینی، اصول کافی است و بیشترین احادیث، از باب ایمان و کفر کتاب اصول کافی انتخاب شده است که تعداد آن به ۲۶ حدیث می‌رسد. همچنین شش حدیث از باب توحید و سه حدیث از باب فضیلت علم‌آموزی نقل و شرح شده است.
حدیث اول کتاب روایت مشهور نبوی درباره اهمیت جهاد نفس است که از آن به جهاد اکبر تعبیر شده است. روایت بر اساس نقل کلینی در کافی از سکونی از امام صادق(ع) این است که: پيامبر(ص) فرستاد لشكرى را فرستاد پس چون كه بر گشتند فرمود: «آفرين باد به گروهى كه به جاى آوردند جهاد کوچک را، و به جاى ماند بر آنها جهاد بزرگ.» گفته شد اى پیامبر خدا چیست جهاد بزرگ؟ فرمود: «جهادِ نفس است.»
حدیث چهلم روایتی از امام سجاد(ع) در باره توحید و نزول سوره توحید است. «عاصم بن حمیدگويد: سؤال شد از على بن الحسين، عليهما السلام، از توحيد، فرمود: «همانا خداى عزّ و جلّ مى‌دانست که در آخر الزمان مى‌باشند اقوامى دقيق النظر، پس فرو فرستاد خداى تعالى: قُلْ هُوَ اللّه أَحَدٌ. (سوره توحید)و آيات از اوّل سوره حديد را تا وَ هُوَ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدورِ. پس کسى که طلب کند غير آن را به تحقیق هلاک شود.»
نویسنده کتابش را به دعاهایی ختم کرده است که فرازی از آنها چنین است: بار الها، نِعَم تو ابتدايى است (دادِ حق را قابليتْ شرط نيست) و نَوال تو غير متناهى، باب رحمت و عنايت مفتوح است و خوانِ نعمتِ بى‌پايانت مبسوط، دلى شوريده و حالى آشفته، قلبى داغدار و چشمى اشكبار، سرى سودايى بيقرار، و سينه‌اى شَرحه شَرحه آتشبار مرحمت فرما، و خاتمه ما را به اخلاص به خودت و ارادت به خاصان درگاهت، يعنى ديباچه دفتر وجود و خاتمه طومار غيب و شهود، محمّد و آل و اهل بيت مطهرش، صلوات اللّه عليه و عليهم اجمعين، به انجام رسان.
| سایر مشخصات | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||||||||||
|
||||||||||||||
نقد و بررسی‌ها0
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.