خطب سیده النساء فاطمه الزهراء سلام الله علیها – مصادرها و اسانیدها

خلاصه

أمّا بعد، فهذه هي الطبعة الثانية لکتاب « خطب سیّدة النساء فاطمة الزهراء سلام الله علیها » الّذي وفّقني الله لإعادة طباعة مزیداً و منقّحاً، و قد امتازت هذه الطبعة بهذه الممیّزات:

1. تصحیح الأغلاط الّتي وقعت في الطبعة الأُولی. 2. إضافة روایات في بعض الفصول، منها في الفصل السادس الّذي أوردنا فیها الروایات الدالّة علی أنّ فدکاً کان نحلة لفاطمة سلام الله علیها، و کان عدد رواته في الطبعة الأُولی ثمانیة، و بلغ عددهم في هذه الطبعة عشرین راویاً‌. 3. إضافة روایات للخطب، منها روایة الحاکم النیسابوری للخطبة الصغیرة. و کان عدد مصادر الخطب في الطبعة الأُولی ستّ و أربعین مصدراً، و بلغ عددها في هذه الطبعة أربع و خمسین مصدراً.

پس از ارتحال رسول خدا صلی الله علیه و آله و غصب خلافت از سوی یاران سقیفه، که با ستم فراوان به ویژه برای اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام همراه بود، یادگار پیامبر و همسر امیر مؤمنان و مادر امامان علیهم السلام بی‌تفاوت نماند و در این دوران کوتاه از عمر مبارکش نارضایتی خویش از وضع موجود را – که نشان‌دهنده نارضایتی خدا و پیامبر بود- به صورت کاملا آشکار اعلام کرد. ایشان این نارضایتی و اعتراض را به صورت‌های مختلف ابراز کرده است، مانند: رفتن به در خانه انصار برای استمداد از آنان برای احقاق حقّی که به ستم غصب شده بود، گریه‌های علنی و طولانی مدّت، امتناع از پذیرش حاکمان زمان که تقاضای ملاقات داشتند، وصیت به دفن شبانه و مخفیانه و اعلام عدم رضایت از حضور ستمگران بر جنازه‌اش. همه اینها نشان از حضور فعّال آن حضرت در دفاع از حریم ولایت دارد. یکی از مهم‌ترین اعتراض‌های آن حضرت با ایراد سخن در جمع مهاجران و انصار است که ایشان این سخنرانی‌ها را در مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و در خانه خویش، آنگاه که گروهی از زنان مهاجر و انصار به دیدنش رفته بودند، در کمال فصاحت و بلاغت ایراد فرموده است. خطبه‌هایی که همتای خطبه‌های امیر مؤمنان علیه السلام است. کتاب «خطب سیّدة النساء فاطمة الزهراء علیها السلام» اعتراضات فوق را با استفاده از مهم‌ترین منابع مکتوب و به صورت مستند به تصویر کشیده است. در ابتدا طی شش فصل مطالبی بدین شرح آمده است: 1. سروری حضرت فاطمه علیها السلام بر همه زنان عالم؛ 2. عصمت آن حضرت؛ 3. میزان حق بودن حضرت و این که رضایت و غضب آن بزرگوار نشان‌دهنده رضایت و خشم خداوند و پیامبر است؛ 4. مخالفت با وی مخالفت با خدا و رسول خدا است؛ 5. دلالت آیه مباهله بر انحصار «اهل بیت» بر فاطمه و پدر و همسر و دو پسرش؛ 6. باغ فدک هدیه رسول خدا به دخترش فاطمه و به فرمان الهی انجام شده است و فاطمه مالک آن بوده است. در ادامه کتاب، دو خطبه مهم آن حضرت به نقل از 54 کتاب و به روایت‌های مختلف آمده است؛ ابتدا خطبه فدکیه و سپس خطبه دوم که به خطبه صغیره نیز شهرت دارد نقل شده است. از دیگر ویژگی‌های این کتاب شرح برخی کلمات دشوار است.